De mogelijkheden van een testament
Iedereen vanaf 16 jaar mag een testament maken. U kunt dat niet zomaar doen, de overheid heeft de notaris de taak gegeven om er voor te zorgen dat dit op een zodanige manier gebeurt dat het juridisch allemaal klopt. Zodat ook echt in de praktijk zal gebeuren wat u hebt bedoeld. Wij weten precies wat juridisch wel en niet kan. Ook al kunt u veel regelen in uw testament, er zijn altijd weer wettelijke voorschriften aan verbonden. Voorschriften waar wij helemaal in thuis zijn. Met kennis van zaken over de vele mogelijkheden en voordelen die een testament daarnaast biedt. Hieronder leggen we u enkele mogelijkheden uit.
Het wijzigen van uw erfgenamen
Veel mensen wensen andere personen te benoemen tot hun erfgenamen dan de wettelijke erfgenamen. Denk aan een vriend of vriendin, een goed doel of een specifieke oom, tante, neef of nicht. In de huidige maatschappij is er ook steeds meer sprake van samengestelde gezinnen, waarbij een van de partners of beide partners al kinderen heeft/hebben uit een eerde relatie. Partners wensen regelmatig ook elkaars kinderen te benoemen tot eigen erfgenamen. Dat kan allemaal in een testament.
Uiteraard is het in een testament ook mogelijk om bepaalde personen te onterven als de relatie niet meer in orde is. Door personen expliciet te onterven, voorkomt u dat deze personen iets van uw nalatenschap ontvangen.
Het wijzigen van de erfdelen
Wettelijke erfgenamen krijgen normaal gesproken ieder een gelijk deel. Dat is in principe een mooi uitgangspunt, maar voor sommigen ook onwenselijk. Niet iedereen vindt dat iedere erfgenaam evenveel moet erven. Zo kan de ene erfgenaam het financieel beter voor elkaar hebben dan de andere. Dan gunt u wellicht meer aan de erfgenaam die het minder goed voor elkaar heeft. Bijvoorbeeld een 60/40-verhouding in plaats van 50/50-verhouding.
Ook in het kader van vermogensplanning kan het verstandig zijn om erfdelen te wijzigen. Zo kan het verstandig zijn om erfdelen dusdanig in te richten dat er optimaal gebruik wordt gemaakt van de verschillende vrijstellingen en tariefschijven. Wij maken graag berekeningen voor u om te kijken wat fiscaal het meest gunstig is.
Bescherming van de langstlevende partner
Kinderen hebben verschillende rechten tegenover de langstlevende partner. Rechten die de langstlevende partner in de problemen kunnen brengen. Door testamenten op te stellen, kunt u deze rechten uitstellen dan wel uitsluiten en uw partner beschermen.
Voogdij
In een testament kunt u ook een voogd aanwijzen om uw kinderen verzorgd achter te laten als beide gezaghebbende ouders zouden overlijden. Lees hier meer over de inhoud van voogdij.
Bewind
U kunt ook een bewindvoerder aanwijzen. Een bewindvoerder ziet toe op het vermogen dat uw erfgenamen van u erven. De bewindvoerder beheert het vermogen tot een door u gekozen leeftijd. Dit wordt vaak gebruikt bij minderjarige kinderen, aangezien de wet aangeeft dat zij al vanaf 18 jaar zelf het geld zouden mogen beheren. Voor veel ouders is dit een te jonge leeftijd. Het bewind zou ingesteld kunnen worden tot bijvoorbeeld 21 of 23 jaar.
Uitsluitingsclausule
Cliënten wensen vaak hun vermogen na te laten aan hun eigen erfgenamen, niet aan de partners van deze erfgenamen. Dit kan bereikt worden met een uitsluitingsclausule in uw testament. Daarmee zorgt u ervoor dat alles wat een erfgenaam van u erft, privé eigendom blijft.
U kunt ook kiezen voor een variant waarbij u zegt dat als het huwelijk of het geregistreerd partnerschap van uw erfgenaam en diens partner eindigt door overlijden, uw erfenis wél in de gemeenschap van goederen mag vallen van deze erfgenaam en dus voor de helft mag toekomen aan de partner. Dit is een ‘zachte’ uitsluitingsclausule.
Legaten
Wellicht wenst u om specifieke goederen of geldbedragen na te laten aan specifieke personen. Dat kan door middel van legaten. Legaten zijn uitzonderingen op de hoofdregel dat alles naar de erfgenamen moet gaan. Zo kunt u zeggen dat uw erfgenamen in principe al uw vermogen krijgen, maar dat uw zus wel uw gouden ketting erft, of dat een goed doel een specifiek bedrag moet krijgen. Uw erfgenamen zijn verplicht om deze legaten af te geven.
Een veelvoorkomend legaat is het kleinkindlegaat. Met een kleinkindlegaat kunt u bepalen dat ieder van uw kleinkinderen het vrijgestelde bedrag (of minder) van u erft. Dit zorgt ervoor dat uw kinderen minder belasting hoeven te betalen omdat er beter gebruik wordt gemaakt van de vrijstellingen die de wet biedt.
Ook adviseren wij graag over het opvullegaat. Met dit legaat kan er (afhankelijk van uw vermogen) voor worden gezorgd dat de langstlevende partner bij het eerste overlijden geen erfbelasting verschuldigd is. De kinderen zullen dan vaak echter bij het laatste overlijden wel meer erfbelasting moeten betalen.
Het aanwijzen van een executeur
Als u overlijdt, moeten er veel zaken geregeld worden. Denk aan het verkopen van een woning, het doen van de aangifte erfbelasting, abonnementen stopzetten, de uitvaart organiseren… Volgens de wet zijn uw erfgenamen hier verantwoordelijk voor. In sommige gevallen is het echter verstandiger om iemand anders dan de erfgenamen te benoemen tot executeur. Misschien wenst u al uw vermogen na te laten aan uw kinderen, maar zijn uw kinderen nog niet oud genoeg om alle zaken bij uw overlijden te regelen. Wellicht heeft u uw partner benoemd tot erfgenaam, maar is uw partner wegens gezondheidsredenen niet in staat om deze taak op zich te nemen en is het verstandiger om juist de kinderen deze taak uit te laten voeren. Een hoop mogelijkheden waarbij wij u graag van advies voorzien.
Tweetrapsmaking
In geval van echtscheidingen, raden wij aan om een tweetrapsmaking op te nemen in uw testament. Mocht u kinderen hebben, dan zijn uw kinderen na een scheiding uw enige erfgenamen volgens de wet. Zij erven uw gehele vermogen. Mocht een van uw kinderen vervolgens overlijden zonder achterlating van afstammelingen of een gehuwde of geregistreerde partner, dan is uw ex-partner zijnde de vader/moeder van het kind mede erfgenaam. Uw erfenis komt dus via uw kind bij uw ex-partner terecht.
Een tweetrapsmaking in uw testament voorkomt dit. Door dit op te nemen, zorgt u ervoor dat alles wat een kind van u erft, doorvererft naar een andere persoon naar uw keuze. Bijvoorbeeld uw andere kinderen, een familielid, vriend of vriendin.
Uiteindelijk leggen wij uw wensen vast in een notariële akte, uw testament. Voordat het zover is hebben wij u geïnformeerd en voorgelicht over de zaken waarop u in uw situatie speciaal moet letten. Alle voor u relevante haken en ogen komen aan bod. Vervolgens ondertekenen u en wij de akte, die met die handeling ook rechtskracht krijgt. Wij registreren de akte in het Centraal Testamenten Register. Daarin komt alleen te staan dat u op een bepaalde datum bij ons het testament hebt opgemaakt, dus niet de inhoud van uw testament. Wij bewaren de akte zelf in onze kluis. U krijgt een afschrift mee.
U kunt uw testament altijd wijzigen. Dat gaat niet met simpele doorhaling van wat u niet meer wilt en aanvulling met wat u wel wilt. Het wijzigen van uw testament kan alleen door het maken van een nieuw testament. Wijzigen is op ieder moment mogelijk en gebeurt ook bij (en door) ons.
Het codicil
Een codicil is een door u geschreven tekst waarin u wensen kunt vastleggen voor na uw overlijden. U kunt daarin vastleggen wie bepaalde inboedelgoederen, sieraden of kleding moet krijgen. Dit doet u door in uw codicil legaten te maken. Dat doet u door aan te wijzen welk specifiek voorwerp naar wie gaat. Ieder voorwerp dat u wil legateren moet u specifiek omschrijven. Een legaat van bijvoorbeeld al uw sieraden kan niet, maar een legaat van een speciaal aangewezen sieraad mag wel.
In een codicil mag u niets anders legateren dan de inboedelgoederen, sieraden, kleding en bepaalde specifieke auteursrechten. Een legaat van een geldbedrag, of de aanwijzing van een executeur kunt u dus niet hierin regelen. Ook kunt u niet uw erfgenamen aanwijzen in een codicil. Wel kunt u bepalen dat de in het codicil gelegateerde spullen niet in een gemeenschap van goederen vallen van degene die het krijgt (de zogenaamde uitsluitingsclausule).
Aan welke vereisten moet het voldoen?
- Het moet volledig met de hand geschreven zijn;
- Het moet ondertekend zijn; en
- De datum waarop het codicil gemaakt is moet erop staan.
U kunt het dus thuis opstellen. Het is wel belangrijk dat u aan uw erfgenamen vertelt dat u een codicil gemaakt hebt. Anders zou het namelijk kunnen dat het kwijtraakt. Als u dat wil voorkomen kunt u bijvoorbeeld ook de notaris vragen of hij/zij het codicil bij uw laatste testament bewaart.
Een voordeel van het thuis bewaren is dat u het altijd kunt aanpassen. Als u het wil aanvullen is het belangrijk dat u die aanvullingen ook weer met de hand schrijft, de aanvulling ondertekent en de datum erop zet.
Mochten er spullen in uw codicil genoemd zijn die u niet meer hebt op het moment dat u overlijdt, dan geldt de bepaling daarover niet meer. De rest van het codicil blijft wel geldig.
Wilt u graag een adviesgesprek over het opstellen van uw testament, neem dan gerust contact met ons op.